مفهوم‌سازی‌های استعاری در گفتمان ورزش کشتی بر اساس رویکرد پیکره-بنیاد به تحلیل انتقادی استعاره

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه ازاد اسلامی واحد قم

2 دانشگاه تربیت مدرس

3 دانشگاه باقر العلوم (ع)

10.22080/jsmb.2024.21926.3648

چکیده

با بررسی استعاره های مفهومی به کار رفته در متون ورزشی میتوان به نوع نگاهی که ناخودآگاهانه در پس ذهن نویسندگان وجود دارد پی برد. از این رو استعاره های به کار رفته در دو روزنامه خبر ورزشی و ابرار ورزشی در سال 1398 جهت دست یابی به شیوه های مفهوم سازی و نگرش های پنهان در پس متون تولید شده بررسی شدند. از دو رویکرد "تحلیل انتقادی استعاره" چارتریس بلک - 2004 که حاصل تلفیق رویکردهای شناختی، تحلیل انتقادی گفتمان، کاربردشناسی و پیکره ای است، به مثابه روش تحقیق، و همچنین رویکرد "استعاره های مفهومی" لیکاف و جانسون- 1980، به منزله چارچوب نظری، برای بررسی داده ها استفاده شدند. نتایج این پژوهش اهمیت زبان در چندقطبی کردن ورزش با نگاه قومی و نژادی را نشان میدهد. پیکره مورد بررسی از 133 هزار کلمه تشکیل شده است که از دو روزنامه خبر و ابرار ورزشی مربوط به سال 1398 به دست آمد و به دو قسمت یعنی داده های مربوط به شش ماه اول و داده های مربوط به شش ماه دوم سال 1398 تقسیم شد. تغییرات این بازه زمانی به لحاظ بسامد وقوع استعاره‌ها در طول سال 1398 نسبتا بدون تغییر باقی مانده است. جابجایی قلمرو مبدأ و تغییر در استعاره های بکار رفته در قلمروی مبدأ در شش ماه اول و دوم دو نوع تغییر اصلی محسوب می شوند که نگارنده به این دو تغییر نام تغییر کوچک و بزرگ می دهد. مدرکی که این یافته ها را تایید می کند و نگارنده از آن به عنوان تغییر بزرگ نام برده است افزایش استعاره های درگیری و جنگ و بموجب آن کاهش استعاره های ساختمانی است. در شش ماه دوم سال مشخص شد استعاره های درگیری 42 درصد از کل استعاره ها را تشکیل می دهد اما در شش ماه اول با کاهش 32 درصدی مواجه است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات