تأثیر تعداد محرک- پاسخ و فواصل محرک ها در زمان واکنش دوگانه بر دوره بی پاسخی روانشناختی در افراد ورزشکار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه رفتار حرکتی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز

10.22080/jsmb.2021.15642.3049

چکیده

یکی از عوامل مؤثر بر زمان واکنش دوره بی‌پاسخی روانشناختی است، که دو محرک بافاصله‌ی بسیار کوتاهی نسبت به هم ارائه می‌‌شوند، به علت کاهش فاصله ارائه بین دو محرک، زمان پاسخ به محرک دوم افزایش می‌یابد. در بسیاری از مهارت‌های حرکتی ارائة دو محرک در فاصلة زمانی نزدیک به هم باعث ایجاد تاخیر در پاسخ به محرک اصلی می‌شود. به این تأخیر که احتمالاً باعث ایجاد خطا در پاسخ نیز می‌شود دورة بی‌پاسخی روانشناختی گفته می‌شود.هدف این پژوهش تأثیر تعداد محرک-پاسخ (قانون هیک) و فاصله بین دو محرک بر دوره بی‌پاسخی روانشناختی است.
تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح درون‌گروهی بود بدین منظور تعداد 15 نفر از دانشجویان پسر ورزشکار دانشگاه شهید چمران اهواز با میانگین سنی 20 تا 25 سال به‌صورت نمونه‌گیری در دسترس هدفمند انتخاب شدند. از تمامی شرکت‌کنندگان آزمون تکلیف دوگانه تعداد محرک-پاسخ با استفاده از دستگاه دوره بی‌پاسخی روانشناختی گرفته شد. این آزمون شامل چهار تعداد محرک-پاسخ مختلف برای محرک اول و دوم و چهار فاصله‌ی زمانی بین دو محرک بود. علاوه بر این داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری تحلیل واریانس یک‌راهه‌ی 4×4 با اندازه‌گیری مکرر همراه با آزمون پیگردی بنفرونی استفاده گردید.
یافته‌ها:
نتایج آزمون تحلیل واریانس چندراهه نشان داد که تعداد محرک-پاسخ ، فاصله زمانی بین دو محرک معنادار است. به‌طوری‌که در تعداد محرک‌های بالا و فواصل زمانی کمتر بین دو محرک بیشترین زمان بی‌پاسخی روانشناختی رخ داد.
به نظر میرسد که با افزایش فاصله‌ی زمانی بین دو محرک دوره بی‌پاسخی روانشناختی کاهش می‌یابد و در تعداد محرک-پاسخ‌های بالاتر آزمودنی‌ها دارای دوره بی‌پاسخی روانشناختی طولانی‌تری می‌باشند.به‌نظر می‌رسد در تعداد محرک-پاسخ‌های بیشتر، بر طبق نظریه تک‌کانالی ولفورد، به دلیل اینکه کانال دیرتر خالی می‌شود، دورة بی‌پاسخی روانشناختی طولانی‌تری رخ می‌دهد. همچنین اگر زمان بین دو محرک که اولی برای گول‌زدن حریف است کوتاه باشد، احتمال غلبه بر حریف افزایش نی‌یابد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Ward, P. & Williams, A. M. (2003). Perceptual and cognitive skill development in soccer: The multidimensional nature of expert performance. Journal of sport and exercise psychology, 25(1), 93-111.
  2. Schmidt, R.A. (1991). Motor Learning and Performance: From Principles to practice. Translated by: Namazizadeh, M. Vaezmousavi, M.K. (1388). Tehran: Organization for the Study and Compilation of Human Sciences Books of Universities (samt) Department of Humanities Research and Development.
  3. Hick, W. E. (1952). On the rate of gain of information. Quarterly Journal of Experimental Psychology, 4, 11–26.
  4. Fischer, R. & Plessow, F. (2015). Efficient multitasking: parallel versus serial processing of multiple tasks. Frontiers in psychology, 6.
  5. Gutiérrez-Davila, M. Rojas, F. J. Gutiérrez-Cruz, C. & Navarro, E. (2017). Effect of dual-attention task on attack and defensive actions in fencing. European Journal of Sport Science, 1-9.
  6. Rudisill, M. E. & Toole, T. (1992). The effects of a physical-activity. program on reaction-time and movement time for the older adult. journal of human movement studies, 22(6), 205-212.
  7. Kosinski, R. J. (2008). "A literature review on reaction time". Clemson University, 10.
  8. Collardeau, M. Brisswalter, J. & Audiffren, M. (2001). Effects of a prolonged run on simple reaction time of well trained runners. Perceptual and motor skills, 93(3), 679-689.
  9. Williams, L. R. T. (1974). Effects of number of alternatives on the psychological refractoriness of an extended movement. Journal of motor behavior, 6(4), 227-234.
  10. Kavyani, M., Farsi, A.R., and Abdoli, B. (2016). The effect of the visual-spatial orienting on the psychology refractory period in various difficulty levels of perceptual-motor tasks. Journal of Sport Psychology Studies, 17; 13-26. [In Persian]
  11. Pashler, H. & Johnston, J. C. (1989). Chronometric evidence for central postponement in temporally overlapping tasks. The Quarterly Journal of Experimental Psychology, 41(1), 19-45.
  12. Zylberberg, A., Ouellette, B., Sigman, M., & Roelfsema, P. R. (2012). Decision making during the psychological refractory period. Current biology, 22(19), 1795-1799.
  13. Logan, G. D. & Gordon, R. D. (2001). Executive control of visual attention in dual-task situations. Psychological review, 108(2), 393.
  14. Telford, C. W. (1931). The refractory phase of voluntary and associative responses. Journal of Experimental Psychology, 14(1), 1
  15. Schmidt, R.A., & Lee, T.D. (2014). Motor Learning and Performance: From Principles to Application. Translated by R, Hemayattalab and K, Salehi. Elm VA harkat, Tehran. 5th Ed.
  16. Pashler, H. E. & Sutherland, S. (1998). The psychology of attention (Vol. 15): MIT press Cambridge, MA.
  17. Pashler, H. (1994). Dual-task interference in simple tasks: data and theory. Psychological bulletin, 116(2), 220.
  18. M, Farsi. A, Abdoli. B. The Effect of the Second Task Complexityin Difference Time Interval on the First Task Reaction TimeBased on Psychology Refractory Period Paradigm. Motor Behavior. Fall2016; 8 (25): 103-20. [Persian]
  19. S, Shetab boushehri. N, Danshfar. A, Abedanzadeh. R. (2017). Assiament Facilitate and Significant Interference of stroop effect on psychological refractory period. Neuropsuchology: Vol. 2, No.2, (Series 7), Winter 2017
  20. Hyman, R. (1953). Stimulus information as a determinant of reaction time. Journal of experimental psychology, 45(3), 188.
  21. Baurès, R., DeLucia, P. R., Olson, M., & Oberfeld, D. (2017). Asymmetric interference in concurrent time-to-contact estimation: Cousin or twin of the psychological refractory period effect? Attention, Perception, & Psychophysics, 79(2), 698-711.
  22. Schmidt R.A., Resberg, G.A. (2008). Learning and Motor performance. Translated by HA Naseri; R, Hemayattalab. Elm va harkat, Tehran. pp: 30-32.
  23. A, Farokhi. A, Namazizadeh. M, Sheikh. M. (2014). Effect of foreperiod duration on simple and choice reaction time in simple and complex task. Motor Behavior, No 16, 2014. [Persian]
  24. Steinborn, M.B.; Rolke, B.; Bratzke, D. & Ulrich, R. (2008). "Sequential effects within a short foreperiod context: Evidence for the conditioning account of temporal preparation". Acta psychologica, 129(2), 297-307.
  25. Rezayimanesh, S. Shetab boushehri, N. Shafinia, P. & Doostan, M. (2016). The Effects of Temporal Preparation and Handedness on Neuropsychological Function. Neuropsychology: Vol. 2, No.3, (Series 6), Autumn 2016. [Persian]
  26. Mowbray, G. H., & Rhoades, M. V. (1959). On the reduction of choice reaction times with practice. Quarterly Journal of Experimental Psychology, 11, 16–23.
  27. Welford, A. T. (1952). The ‘psychological refractory period’ and the timing of high‐speed performance—a review and a theory. British Journal of Psychology. General Section, 43(1), 2-19.
  28. Klapp, S. T., Maslovat, D., & Jagacinski, R. J. (2018). The bottleneck of the psychological refractory period effect involves timing of response initiation rather than response selection. Psychonomic bulletin & review, 1-19.
  29. Karlin, L., & Kestenbaum, R. (1968). Effects of number of alternatives on the psychological refractory period. Quarterly Journal of Experimental Psychology, 20(2), 167-178.
  30. Klapp ST, Maslovat D, Jagacinski RJ (2019). The bottleneck of the psychological refractory period effect involves timing of response initiation rather than response selection. Psychonomic Bulletin & Review, 26(1):29-47.
  31. Ninio A. (1975). The effect of first response complexity on the psychological refractory period: A reanalysis. Memory & Cognition, 3 (2), 160-166.
  32. . Pei-Luen, Patric Rau & Jian Zheng (2020). Cross-modal psychological refractory period in vision, audition, and haptics. Attention, Perception, & Psychophysics volume 82, pages1573–1585.
  33. Ulrich R, Miller J. (2008). Response grouping in the psychological refractory period (PRP) paradigm: Models and contamination effects. Cognitive Psychology. 57(2): 75-121.
  34. Van Maanen, L. van Rijn, H. & Borst, P. (2009). Stroop and picture— word interference are two sides of the same coin. Psychonomic Bulletin & Review, 16(6), 987-999.
  35. Tombu M, Jolicoeur P. (2003). A central capacity sharing model of dual-task performance. Journal of Experimental Psychology: Human Perception and Performance. 29(1):
  36. Tombu, M. N. Asplund, C. L. Dux, P. E. Godwin, D. Martin, J. W. & Marois, R. (2011). A unified attentional bottleneck in the human brain. Proceedings of the National Academy of Sciences, 108(33), 13426-13431.
  37. Pashler, H. (1993). Doing two things at the same Am. Sci. 81, 48–55
  38. Schubert, T. (1999). Processing differences between simple and choice reactions affect bottleneck localization in overlapping tasks. Journal of Experimental Psychology: Human Perception and Performance, 25(2), 408.
  39. Szameitat, A. J. Vanloo, A. & Müller, H. J. (2016). Central as well as peripheral attentional bottlenecks in dual-task performance activate lateral prefrontal cortices. Frontiers in human neuroscience, 10, 119.
  40. Stelzel, C. Kraft, A. Brandt, S. A. & Schubert, T. (2008). Dissociable neural effects of task order control and task set maintenance during dual-task processing. Journal of cognitive neuroscience, 20(4), 613-628.
  41. Luria, R. & Meiran, N. (2003). Online order control in the psychological refractory period paradigm. Journal of Experimental Psychology: Human Perception and Performance, 29(3), 556.
  42. Marois, R. & Ivanoff, J. (2005). Capacity limits of information processing in the brain. Trends in cognitive sciences, 9(6), 296-305.

 

پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی
دوره 19، شماره 37
فروردین 1402
صفحه 197-177

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار